Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 9150 przypisów.

karbunkuł (daw.) — czerwony kamień szlachetny, rubin lub granat. [przypis edytorski]

karbunkuł (daw.) — czerwony kamień szlachetny (rubin) lub półszlachetny (granat). [przypis edytorski]

karbunkuł (daw.) — czerwony kamień szlachetny (rubin) lub półszlachetny (granat). [przypis edytorski]

karbunkuł (daw.) — kamień szlachetny: rubin a. granat. [przypis edytorski]

karbunkuł — dawne określenie ciemnoczerwonego kamienia szlachetnego, np. rubinu, a. półszlachetnego granatu. [przypis edytorski]

karbunkuł (daw.) — rubin a. granat. [przypis edytorski]

karbunkuł (daw.) — rubin. [przypis edytorski]

karbunkuł (daw.) — szlachetny kamień koloru czerwonego. [przypis edytorski]

karbunkuł (daw.) — tu: kamień szlachetny; rubin a. granat. [przypis edytorski]

karbunkuł — kamień szlachetny czerwonej barwy; dawna nazwa rubinu. [przypis edytorski]

karbunkuł (w oryginale niem. Karfunkel: karbunkuł) — daw. określenie ciemnoczerwonego kamienia szlachetnego, np. rubinu (a. półszlachetnego granatu). [przypis edytorski]

karbunkuł (z łac. carbunculus) — wrzód, czyrak. [przypis edytorski]

karbunkuł (z łac., med.) — czyrak gromadny, skupisko czyraków umiejscowionych blisko siebie, łączących się w jedną zmianę zapalną. [przypis edytorski]

karbunkuł (z łac., med.) — czyrak gromadny, zapalenie kilku lub kilkudziesięciu pobliskich torebek włosowych z dużym naciekiem ropnym, spowodowane zakażeniem gronkowcowym. [przypis edytorski]

karburator (daw.) — dziś: gaźnik, element silnika spalinowego, dostarczający paliwo i powietrze do cylindra w celu spalania mieszanki. [przypis edytorski]

karburator (daw.) — gaźnik. [przypis edytorski]

karby — ryzy; dyscyplina. [przypis edytorski]

karby — więzy; tu raczej: tory, zwykły sposób postępowania. [przypis edytorski]

karčių — vėzdas, lazda. [przypis edytorski]

karčius — kai kurių gyvulių ilgi plaukai ant sprando. [przypis edytorski]

karceres (daw., z łac.) — dziś karcer; miejsce karnego zamknięcia, uwięzienia. [przypis edytorski]

karcer — miejsce karnego zamknięcia, uwięzienia. [przypis edytorski]

Karcher, Guido (1844–1905) — niemiecki oficer marynarki wojennej; w 1884 jako dowódca okrętu „Bismarck” brał udział w militarnym ujarzmieniu Kamerunu. [przypis edytorski]

karc — karcer; tu: cela w areszcie. [przypis edytorski]

karcz — pień pozostały po ścięciu (tj. wykarczowaniu) drzewa. [przypis edytorski]

karcz — pniak; nadziemna część pnia pozostała po ścięciu drzewa. [przypis edytorski]

karczunek (daw.) — karczowanie; usuwanie drzew, krzewów wraz z korzeniami. [przypis edytorski]

karczunek — karczowanie; usuwanie drzew a. krzewów wraz z korzeniami. [przypis edytorski]

kardemon — dziś: kardamon. [przypis edytorski]

Kardinal Bonzy — Pierre Bonzi (1631–1703), u.a. Erzbischof von Narbonne, dann Kardinal, dann als Botschafter Ludwigs XIV. in Venedig, Polen, Spanien. [przypis edytorski]

kardy a. grępla — (z niem. Karden) urządzenie do rozczesywania i czyszczenia bawełny. [przypis edytorski]

Kardykan — w oryginale ang.: Cardican, zapewne zamek Cardigan, który wg Chrétiena de Troyes (XII w.) był jednym z dworów króla Artura; nazwę tę nosi miasto w zachodniej Walii, z zamkiem zbudowanym w XI w. po inwazji normańskiej. [przypis edytorski]

kardynał (biol.) — rodzina niewielkich, mieszkających w lasach ptaków; pióra występującego na wschodzie Ameryki Płn. kardynała szkarłatnego mają barwę intensywnie czerwoną, zbliżoną do koloru szat i nakryć głowy kardynałów Kościoła katolickiego. [przypis edytorski]

kardynał della Vella — w oryginale: de la Valle; prawdopodobnie Andrea della Valle (1463–1534), biskup i kardynał włoski. [przypis edytorski]

Kardynał — kardynał de Brogni, bohater opery Żydówka. [przypis edytorski]

kardynał San-Felice S.B., właśc. Sanfelice d'Acquavilla, Guglielmo (1834–1897) — włoski kardynał, arcybiskup Neapolu; członek Zakonu Świętego Benedykta (łac. Ordo Sancti Benedicti), oznaczanego skrótem OSB. [przypis edytorski]

kardynał-siostrzeniec (łac. cardinalis nepos) — kardynał mianowany przez papieża będącego jego wujem (lub ogólnie: krewnym); praktyka mianowania kardynałów-bratanków, sięgająca średniowiecza, osiągnęła swój szczyt w XVI i XVII w., kiedy stała się niemal regułą; od tego określenia pochodzi termin nepotyzm. [przypis edytorski]

kardynały (starop. forma) — N.lm; dziś (z) kardynałami. [przypis edytorski]

kardynał z Ostii — biskupi piastujący ten urząd byli szczególnie wyróżnieni w hierarchii i to oni udzielali sakry biskupiej nowemu papieżowi; cesarz Fryderyk Barbarossa dwukrotnie przez swój wpływ na dostojników kościelnych doprowadził do wyświęcenia antypapieża (Wiktora IV i Paschalisa III). [przypis edytorski]

kardynalski kapelusz dla arcybiskupa z Rouen — arcybiskup Rouen, Georges d'Amboise (1460–1510) został gł. ministrem Ludwika XII i w 1498 otrzymał godność kardynalską. [przypis edytorski]

Karecki, Wojciech (1744–1841) — postać autentyczna. [przypis edytorski]

ka (reg.) — gdzie. [przypis edytorski]

kare, kasztany, gniade — określenia maści (barwy sierści) koni; kary: czarny; kasztan: rudobrązowy; gniady: jasnobrązowy z czarną grzywą i ogonem. [przypis edytorski]

kares (daw.) — czuły gest albo słowo. [przypis edytorski]

kares (daw.) — czuły gest lub słowo. [przypis edytorski]

kares (daw., z fr.) — pieszczota, czułość. [przypis edytorski]

karesować (daw., z fr.) — głaskać, pieścić. [przypis edytorski]

kares — pieszczota, czułość. [przypis edytorski]

kares — przymilanie się. [przypis edytorski]

karesy — pieszczoty, czułości. [przypis edytorski]

kareta — tu: karetka więzienna, pojazd przeznaczony do przewozu aresztowanych i więźniów. [przypis edytorski]

karetka (daw.) — kryty pojazd konny, zwykle specjalnego przeznaczenia. [przypis edytorski]

karetka — kryty pojazd konny, zwykle specjalnego przeznaczenia, np. karetka pocztowa lub więzienna. [przypis edytorski]

karetka pocztowa a. kareta pocztowa (daw.) — kryty pojazd konny, który oprócz korespondencji i paczek przewoził pasażerów. [przypis edytorski]

karetka pocztowa — kryty pojazd konny, który oprócz korespondencji i paczek przewoził pasażerów. [przypis edytorski]

karetka — tu: karetka więzienna, pojazd przeznaczony do przewozu aresztowanych i więźniów. [przypis edytorski]

karetka więzienna — pojazd przeznaczony do przewozu aresztowanych i więźniów. [przypis edytorski]

Karia — kraina hist. w płd.-zach. Azji Mniejszej, nad M. Egejskim, zamieszkana przez Karów, na wybrzeżu skolonizowana przez Greków, w 545 p.n.e. podbita przez Persów. [przypis edytorski]

Karia — staroż. kraina w płd.-zach. Azji Mniejszej, między Jonią a Licją. [przypis edytorski]

kariatyda — o kobiecie atletycznie zbudowanej. [przypis edytorski]

kariatyda — podpora architektoniczna w kształcie postaci kobiecej dźwigającej na głowie belkowanie, balkon itp. [przypis edytorski]

kariatyda — podpora architektoniczna w kształcie postaci kobiecej dźwigającej na głowie np. balkon. [przypis edytorski]

kariatyda — podpora architektoniczna w kształcie postaci kobiecej. [przypis edytorski]

kariatyda — rzeźba stojącej kobiety, dźwigającej na głowie belkowanie budowli, gzyms lub balkon, spełniająca funkcję kolumny lub filaru; pochodzenie nazwy (gr. karyatides: dziewczyny z Karyai) objaśniano tym, że kobiety z miasteczka Karyai, ukaranego za popieranie Persów, musiały jako niewolnice wykonywać szczególnie ciężkie prace. [przypis edytorski]

kariatyda — rzeźba stojącej kobiety, dźwigającej na głowie belkowanie budowli, gzyms lub balkon, spełniająca funkcję kolumny lub filaru; najbardziej znane są kariatydy portyku świątyni Erechtejon na ateńskim Akropolu. [przypis edytorski]

kariatyda — rzeźbiona postać ludzka podtrzymująca sklepienie. [przypis edytorski]

kariatyda — w architekturze: wspornik w postaci rzeźby kobiety. [przypis edytorski]

kariatydy i telamony (archit.) — rzeźby stojących, odpowiednio, kobiet i mężczyzn, dźwigających na głowie belkowanie budowli, gzyms lub balkon, spełniające funkcję kolumn lub filarów. [przypis edytorski]

karika-papaja (…) zawiera tyle pepsyny — owoce melonowca właściwego (łac. Carica papaya), nazywane przeważnie papajami, zawierają faktycznie dużą ilość enzymu ułatwiającego trawienie, ale nie jest to pepsyna, będąca składnikiem ludzkiego soku żołądkowego, lecz podobna do niej papaina. [przypis edytorski]

kariogamia (biol.) — zlewanie się jąder komórek rozrodczych (u człowieka: komórki jajowej i plemnika) w jedno jądro zygoty. [przypis edytorski]

kariolka pocztowa — lekki, odkryty powóz jednokonny, służący do przewozu przesyłek pocztowych. [przypis edytorski]

kariolka — powóz. [przypis edytorski]

kariolka (z fr.) — lekki dwukołowy odkryty powóz. [przypis edytorski]

karło (daw.) — rodzaj fotela o krzyżujących się nogach. [przypis edytorski]

karło (daw.) — rodzaj niewysokiego krzesła z podłokietnikami, o nogach z przodu i z tyłu uformowanych w kształt cyfry X; niekiedy z oparciem, częściej bez, czasem wyściełane materiałem lub skórą. [przypis edytorski]

karło (daw.) — rodzaj niewysokiego krzesła z podłokietnikami, o nogach z przodu i z tyłu uformowanych w kształt cyfry X; niekiedy z oparciem, częściej bez, czasem wyściełane materiałem lub skórą. [przypis edytorski]

karło — fotel o wygiętych nogach, popularny we Włoszech. [przypis edytorski]

karło — rodzaj niewysokiego, ozdobnego krzesła z podłokietnikami, o nogach z przodu i z tyłu uformowanych w kształt cyfry X; niekiedy z oparciem, częściej bez, czasem wyściełane materiałem lub skórą. [przypis edytorski]